AKTUALNOŚCI

Język polski, według internetowych memów, jest jednym z najtrudniejszych języków na świecie, a opanowanie go, nawet Polakowi, zajmuje 14-15 lat. Nie jest to jednak do końca prawda.

Nauka języka polskiego jako obcego znacznie się różni od nabywania go przez dziecko jako ojczystego. Nie da się tego tak prosto porównać. Osoba przystępująca do nauki języka polskiego chce wiedzieć jednak, ile czasu minie zanim, „zacznie mówić”. Niestety, nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie, gdyż pojęciea „zacznie mówić” uzależnione jest od celów, jakie stawia przed sobą uczący się. Podstawą jest więc odpowiedź na pytanie: po co chcę się uczyć tego języka? Aby czytać ze zrozumieniem i przyjemnością dzieła Słowackiego oraz Mickiewicza? Odpowiedź: tak jest trudny. Aby w Polsce dowiedzieć się, jak dojechać do dworca i gdzie jest centrum miasta? Już nie tak bardzo. Język polski dla osoby, dla której pierwszym językiem jest również język słowiański, będzie łatwiejszy do nauczenia się niż na przykład dla ucznia-Japończyka.

Znajomość języka opisywana jest według Europejskiego systemu opisu kształcenia językowego poziomami od A1 do C2. W przypadku języka polskiego uczący się na poszczególnych poziomach powinien opanować czynnie następującą ilość słów: A1: 1000, A2: 2000, B1:3000-3500, B2: 5000, C1: 7500- 8000, C2: 10 000, przy czym znajomość języka na poziomie C2 oznacza znajomość równą znajomości języka przez użytkownika natywnego. Wiele polskich uczelni wymaga od przyszłych studentów-obcokrajowców znajomości języka na poziomie B1 lub B2, co pozwala, przy dużej motywacji i zaangażowaniu w dalszą naukę, brać udział w zajęciach prowadzonych w języku polskim.

Czas poświęcony na przejście z jednego poziomu na następny uzależniony jest od intensywności nauki oraz czasu poświęcanego na naukę własną, dlatego trudno udzielić jednoznacznej odpowiedzi na pytanie ile czasu trwa opanowanie języka na poziomie B1.

Co jest trudnego w polszczyźnie? Wbrew pozorom wymowa w języku polskim, który dla wielu brzmi jak ciąg szeleszczących głosek, nie jest bardzo trudna, choć na początku artykulacja może sprawiać kłopot. Doskonalenie jej trwa przez cały okres nauki, ale niedoskonałości wymowy w większości przypadków nie zaburzają zrozumienia wypowiedzi. Ważne, aby uczący się dbał o jak najczęstszy kontakt z językiem polskim, słuchał na przykład audycji, oglądał filmy lub seriale, co, dzięki Internetowi, jest łatwo dostępne.

Problemu dla uczących nie stanowi zwykle opanowanie czasów w języku polskim, gdyż w dzisiejszej polszczyźnie używamy trzech czasów: teraźniejszego, przeszłego i przyszłego. Dla uczących się problemem może być odmiana na przykład rzeczownika i przymiotnika przez przypadki, których w języku polskim jest 7 oraz wzory odmiany czasownika.

Pamiętać należy jednak, iż nauka języka podobna jest do budowania domu: od fundamentów aż po dach. Każda nałożona cegiełka to nowa informacja, która nie tylko pozwala wyrazić coraz więcej rzeczy w języku obcym, ale również wpływa na te cegły, które znajdują się poniżej. Tak więc uczący się nie poznaje od razu całego schematu odmiany danego rzeczownika przez wszystkie przypadki, ale uczy się używać konstrukcji w sposób pozwalający mu zrealizować odpowiednie role komunikacyjne (np. studenta, turysty) zależnie od poziomu. Na kolejnych poziomach wiedza ta jest poszerzana i wzbogacana. Kluczem do poradzenia sobie z zawiłościami gramatyki jest systematyczna nauka i częste powtórki, zaś w przypadku nauki słownictwa i wymowy - dbałość o odpowiednią ekspozycję na język.

Dlatego odpowiedź na pytanie, czy język polski jest trudny powinna brzmieć jak znane polskie powiedzenie: dla chcącego nic trudnego.

dr Karolina Zioło-Pużuk
Adiunkt, p.o. kierownika Zakładu Szkoła Języka i Kultury Polskiej dla Cudzoziemców