AKTUALNOŚCI

Język jest nośnikiem kultury i tradycji. Znajomość języków rodziców może zmniejszać dylematy związane z budowaniem własnej tożsamości, szczególnie w okresie dorastania.

Jak pisał znany socjolog Jan Szczepański (Sprawy ludzkie, 1980) tożsamość jest zawsze tworzona w kontekście społecznym, w kontakcie z innymi ludźmi. Mamy wrodzoną potrzebę przynależności do różnych grup i część naszej tożsamości budujemy właśnie na tej przynależności. Jest to bardzo ważne w okresie dorastania, gdy aktywnie szukamy u innych potwierdzenia własnej wartości i akceptacji. Dlatego też kluczowe jest, żebyśmy mogli liczyć na zrozumienie i wsparcie najbliższych.

Dwujęzyczność zrównoważona, czyli posługiwanie się dobrze językami rodziców i otoczenia daje szansę na dobry kontakt z rodzicami, dziadkami i dalszą rodziną. Bardzo dobry stopień znajomości języków pozwala na skuteczne i trafne wyrażanie uczuć oraz złożonych emocji.

Język ojczysty jest dla rodziców najbardziej naturalnym sposobem kontaktu w relacjach rodzinnych. Pozwala skuteczniej i trafniej nazywać uczucia oraz wyrażać złożone emocje. Warto zauważyć, że kiedy za komunikatem idzie ładunek emocjonalny, bez względu na poziom znajomości języka kraju osiedlenia, mamy naturalną tendencję do przechodzenia na język ojczysty.

Dwujęzyczność zrównoważona stwarza możliwość dzielenia się z rodziną odczuciami, co sprawia, że osoba czuje się w pełni zrozumiana i może liczyć na wsparcie swoich bliskich. Dodatkowo dwujęzyczność daje przewagę w życiu społecznym, gdyż rozwija inteligencję interpersonalną, dzięki której mamy zdolność rozpoznawania potrzeb innych ludzi oraz własnych i podejmowania w związku z tym odpowiednich działań.

Dwujęzyczność ułatwia przyswajanie kolejnych języków obcych, co nierzadko przekłada się na możliwość zdobycia lepszego wykształcenia i dobrej pracy.

Przełomowe znaczenie dla nauki zakresu dwujęzyczności miały badania przeprowadzone w 1962 roku przez E. Peala i W. E. Lamberta (The relationship of bilingualism to intelligence, 1962), w których dzieci dwujęzyczne osiągnęły lepsze wyniki od jednojęzycznych zarówno w werbalnych, jak i niewerbalnych testach. Na podstawie wyników tego eksperymentu stwierdzono, że struktura inteligencji dzieci bilingwalnych charakteryzuje się wielostronnością i złożonością, co przejawia się w większej (niż u osób jednojęzycznych) kreatywności i elastyczności sposobów myślenia.

Dwujęzyczność chroni przed spadkiem sprawności intelektualnej w starości; pozytywnie wpływa zarówno na zdrowie fizyczne, jak i umysłowe. Dwujęzyczność to styl życia, polegający między innymi na częstym przełączaniu kodów, wynikający z ciągłego i równoległego posługiwania się przynajmniej dwoma językami. Przyczynia się to do specyficznej pracy mózgu i nieustanne ćwiczenie go.

Najbardziej spektakularna informacja związana z dwujęzycznością obiegła świat w 2010 roku, kiedy zespół kanadyjskich badaczy z Ellen Bialystok (Uniwersytet w Yorku, Anglia) na czele ogłosił wyniki badań dotyczących pacjentów ze zdiagnozowaną chorobą Alzheimera. U osób, które znały języki obce i biegle się nimi posługiwały w ciągu całego życia (najczęściej byli to imigranci), objawy tej choroby pojawiały się średnio 5, 1 roku później niż u pozostałych.

Biegła znajomość dwóch języków ułatwia czerpanie z zasobów kulturowych krajów pochodzenia rodziców.

Dwukulturowość oznacza, że dzieci dwujęzyczne mają łatwiejszy dostęp do dwóch światów językowo kulturowych: poznają i pielęgnują kulturę oraz zwyczaje obu krajów, z którymi są związane, poznają ich historię, geografię, literaturę, muzykę, kino czy zabawy oraz podzielają sposoby widzenia świata i systemy wartości.

Osoby dwujęzyczne mają większe możliwości edukacyjne i zawodowe: dwa razy więcej uczelni do wyboru i dostęp do miejsc pracy w obu krajach to tylko część korzyści, jakie daje biegła znajomość dwóch języków.

Biegłość w więcej niż jednym języku jest bardzo ceniona na rynku pracy. Osoby dwujęzyczne naturalnie zyskują dostęp do prestiżowych zawodów takich jak tłumacz książek, gier komputerowych lub oprogramowania czy pracownik ambasady albo zagranicznych oddziałów polskich mediów. Badania Orhana Agirdaga opublikowane w The International Journal of Bilingualism (IJB) sugerują nawet, że osoby dwujęzyczne pozytywnie wpływają na gospodarkę kraju osiedlenia. To samo badanie potwierdziło , że osoby w pełni dwujęzyczne, czyli władające zarówno językiem ojczystym jak i angielskim na wysokie poziomie, zarabiały więcej niż osoby znające tylko język angielski.

Jednym z powodów, dla których dwujęzyczność może przynosić korzyści, jest fakt, że osoby dwujęzyczne mogą działać na dwóch rynkach pracy – zarówno w kraju zamieszkania, jak i tym, związanym z ich pierwszym językiem i krajem pochodzenia rodziców. Ingrid Piller, profesor lingwistyki stosowanej na Uniwersytecie Macquarie w Australii uważa też, że korzyści zawodowe, wynikające z dwujęzyczności, w przyszłości będą jeszcze większe.Światowa gospodarka staje się coraz bardziej globalna i „skomunikowana”, a między krajami nawiązywane są wciąż nowe kontakty ekonomiczne.

Niewykluczone też, że osoby o wysokim poziomie dwujęzyczności zarabiają też więcej z innych powodów. Jak już od pewnego czasu wiadomo, dwujęzyczność niesie ze sobą także wiele korzyści poznawczych takich jak np. sprawniejsze myślenie dywergencyjne czy bardziej rozwinięta uwaga selektywna, które też w pewnym stopniu przekładają się na sukces zawodowy.

Wzrastanie w dwujęzyczności ułatwia na późniejszą ewentualną (re)emigrację do kraju pochodzenia lub kraju pochodzenia rodziców imigrantów.

Dziecko wyjeżdżające do kraju z rodzicami, które dobrze zna oba języki, może dużo lepiej i szybciej odnaleźć się w polskim systemie edukacji i w grupie rówieśników, a w przyszłości, już jako osoba dorosła, w pełni realizować się zawodowo. Jest to także korzystne dla naszego kraju, któremu zależy na ekspertach wykształconych za granicą, z nieco innym spojrzeniem na świat czy umiejętnością rozwiązywania różnych problemów, a jednocześnie mających emocjonalny związek z Polską.

Każdy kraj powinien dbać o swój wizerunek za granicą. Jest to kluczowe w kontaktach międzynarodowych, współpracy na różnych obszarach, podpisywaniu umów handlowych czy ustalaniu swobodnego przepływu między granicami. Osoby dwujęzyczne, świadome swoich korzeni i dumne ze swojego pochodzenia, skutecznie promują Polskę w kraju zamieszkania. Stają się ambasadorami polskości i budują pozytywny wizerunek naszego kraju poza jego granicami, co jest niezwykle cenne.